Arjan Siersema is sinds 2020 uitvaartverzorger bij DLE Drachten. Middenin de coronapandemie kwam hij ons team versterken. Een periode waarin hij veel families bijstond onder extra moeilijke omstandigheden. Arjan is als uitvaartverzorger niet iemand die op de voorgrond treedt. Liever doet hij zijn werk op de achtergrond, maar met des te meer dienstbaarheid voor de nabestaanden. Graag stellen we Arjan aan u voor.
Praat maar Frysk
Arjan stelt mensen graag op hun gemak. Praat dus gerust Fries tegen hem. Dat lijkt heel gewoon, maar zo vanzelfsprekend is het niet. Want Arjan is geboren en getogen in Zuid-Holland. Zijn vrouw komt wel uit Friesland, zodoende belandden ze beiden in het ‘Heitelan’. Arjan: ‘Als je toch in Friesland woont, en je werk bestaat eruit dat je mensen ondersteunt onder verdrietige omstandigheden, dan moet je gewoon de taal van je omgeving spreken.’ Dus leerde hij zichzelf Fries praten. Heel soms moet hij nog even zoeken naar de juiste Friese woorden, maar hij merkt dat het hem vergeven wordt. ‘Mensen vinden het fijn als ik ze in hun eigen taal tot steun ben. Dat stelt ze gerust, het schept meteen een band. Maar de taal zelf – Hollands of Fries – daar draait het niet om. Het gaat om de inhoud. Hoe kan ik de familie helpen om een waardevol afscheid te nemen. Als ik dat samen met de familie weet te bereiken, ondanks alle verdriet, dan haal ik daar veel voldoening uit.’
Een lach en een traan
Hoe ga je als uitvaartverzorger eigenlijk om met de dood? Je wordt daar immers dagelijks mee geconfronteerd, neem je het verdriet dan niet mee naar huis? Arjan: ‘Een uitvaart raakt je altijd. Natuurlijk voel ik de emotie van de nabestaanden, die komt soms hard binnen. Maar ik kan het een plaats geven, het is mijn werk en ik heb een verantwoordelijkheid naar de familie. Dus triest? Ja en nee. Ik merk dat ik het juist mooi en waardevol vind om het gesprek aan te gaan met de nabestaanden. Praten over de overledene. Herinneringen ophalen, hoe was hij of zij? En hoe kunnen we samen een afscheid organiseren dat recht doet aan de overledene én aan de nabestaanden. Dat gaat vaak met een lach en een traan; ik vind dat heel menselijk. Tijdens een uitvaartceremonie kunnen nabestaanden erg gespannen zijn. Maar onverwachte, ‘lichte’ dingen kunnen dan de spanning breken. Bijvoorbeeld een kind dat even hardop babbelt omdat het niet zolang stil kan zijn. Zo’n moment kan voor iedereen de spanning breken. Het brengt even een glimlach, dat vind ik mooi. Want afscheid nemen doe je met z’n allen, oud en jong. Rondom het verdriet en het respect voor de overledene mag ook ruimte zijn voor opluchting.’
Verwachtingen duidelijk krijgen
‘Als uitvaartverzorger zal ik nooit op de voorgrond treden’, benadrukt Arjan. ‘In de dagen na een overlijden draait het immers niet om mij, maar om de familie. Ik sta wel 24 uur per dag voor ze klaar, maar ik ben nooit nadrukkelijk aanwezig. Waar nodig neem ik de familie aan de hand, want er moet veel geregeld worden voor een uitvaart. Maar wanneer ik vlak na een overlijden de nabestaanden ontmoet, probeer ik allereerst af te tasten wat ze van mij verwachten. Wat zijn de uitvaartwensen van de overledene en de nabestaanden? Met welke stappen kan ik helpen en wat willen de nabestaanden liever zelf regelen? Dat aftasten komt soms heel precies. Want ik maak wel mee dat er binnen de familie ‘onderhuidse’ dingen spelen. Soms zijn er spanningen die een goed afscheid in de weg zitten. Een voorbeeld. Wanneer de overledene streng gelovig is, maar de kinderen niet. Moet de afscheidsceremonie dan een religieus karakter hebben of is er een middenweg mogelijk? Of bij samengestelde gezinnen met kinderen uit een ander huwelijk. Welke kinderen komen dan wel of niet op de rouwkaart? Daarom zeg ik altijd: ‘Vertelt u mij alstublieft alles wat ik weten moet. Dan kan ik daar samen met u rekening mee houden.’ Pijnpunten in de relationele sfeer of familieconflicten komen nu eenmaal voor. Maar het is belangrijk om voor en tijdens het afscheid een negatieve sfeer te voorkomen. Zodat iedereen met tevredenheid kan terugkijken op het afscheid.’
Altijd welkom
Zoals geen mens gelijk is, hoeft ook geen uitvaart gelijk te zijn. Dit dragen we bij DLE Drachten altijd zo duidelijk mogelijk uit. Arjan: ‘Bij ons mag een uitvaart heel persoonlijk zijn. Dat mag traditioneel zijn maar ook eigentijds; daar hebben wij geen oordeel over. Wij respecteren iedereen en maken nooit onderscheid. Daarom probeer ik altijd de juiste vragen te stellen over de uitvaartwensen. Omgekeerd zitten mensen vaak ook met allerlei vragen aan mij. Wat kan er eigenlijk bij een uitvaart? Wat moet en wat mag? Ik probeer mensen daarin altijd zo open mogelijk te informeren. Vaak is dat wanneer iemand al is overleden. Maar soms weten mensen al lang van tevoren dat het levenseinde nadert. Bijvoorbeeld bij een ongeneeslijke ziekte of op hoge leeftijd. Ook zijn er mensen die zich gewoon alvast willen oriënteren op de mogelijkheden die er tegenwoordig zijn rondom de uitvaart. In alle gevallen kunt u bij mij terecht voor informatie. Ik werk altijd zo laagdrempelig mogelijk. Dus kunt u gewoon langskomen zonder afspraak in uitvaartcentrum Slingehof. Even bellen via 0512 - 515827 of een e-mail sturen kan natuurlijk ook.